Marka 432 EVO powstała w 2013 roku jako - koncentrująca się na produkcji audiofilskich serwerów muzycznych - gałąź firmy Klinkt Beter [która powstała w 2008]. U podstaw jej działania jest ponad dwudziestoletnie doświadczenie konsultacyjne w zakresie zaawansowanej obsługi Linuksa i bezpieczeństwa sieciowego dla szeregu firm branży finansowej połączone z prawdziwą pasją dla dobrego dźwięku.

Od 2008 do 2013, firma Klinkt Beter zajmowała się sprzedażą high-endowych komponentów audio w krajach Beneluksu. Niestety, nikt z pracujących w niej osób nie był zachwycony jakością brzmienia dostępnych wtedy serwerów i streamerów. Większość  nich była bardzo trudna w serwisowaniu, co wynikało z błędów projektowych i braku wsparcia ze strony producentów. Nie dało się ich aktualizować, pracowały powoli i opierały się na przestarzałym oprogramowaniu lub gotowych programach dostępnych na rynku OEM. Wtedy właśnie powstał pomysł stworzenia serwerów 432 EVO!

Miłośnicy dobrego dźwięku pracujący w Klinkt Beter zauważyli, że większość streamerów brzmi dość przeciętnie, znacznie gorzej niż referencyjny transport CD używany przez nich do odsłuchów demonstracyjnych i podczas targów audio.  Potem odkryli, że strojenie  z podstawą 432Hz poprawia brzmienie wszystkich odtwarzanych plików, co stało się początkiem myślenia o przyszłości. Następnie okazało się, że 432Hz poprawiają brzmienie większości high-endowych systemów audio. To wtedy postanowiono połączyć firmową wiedzę w zakresie IT z doświadczeniami audiofilskimi i stworzyć serwer 432 EVO oparty o strojenie 432Hz.

Jest to pierwsze na świecie urządzenie, które potrafi zarówno odtwarzać pliki w trybie bit-perfect, jak i zamieniać je - w czasie rzeczywistym - na lepiej brzmiący sygnał 432Hz. Badania prowadzone przez Marię Renold i wielu innych badaczy jednoznacznie potwierdziły bowiem, że 90% słuchaczy  preferuje brzmienie muzyki ze strojeniem 432Hz.

Trzy lata po stworzeniu pierwszego serwera firmy, model 432 EVO zdobył nagrodę ’Najlepszy na Targach’ w Monachium w 2017. Potem zaś był jeszcze wielokrotnie nagradzany na wielu imprezach audio, takich jak na przykład New Music w Brukseli w X-Fi w Holandii.

Linia produktów 432 EVO obejmuje serwery z prawdziwie audiofilskim wyjściem USB. Model podstawowy STANDARD, HIGH-END, AEON i referencyjny MASTER. Firma oferuje możliwość rozwoju i unowocześnienia sprzedanych urządzeń. Jej klienci mogą więc stale poprawiać brzmienie swoich systemów i utrzymywać wartość inwestycji. 

W rodzinie 432 EVO jest więc serwer odpowiedni dla każdego budżetu. Każdy z nich jest absolutnie zgodny z programem Roon i może również pracować z najnowszym oprogramowaniem Logitech Media Server. W połączeniu z opcją strojenia 432Hz oraz możliwością upsamplingu lub pracy w trybie bit-perfect daje rozwiązanie, które trudno pokonać.

Serwery 432 EVO współpracują również z platformami streamingowymi - takimi jak Qobuz czy Tidal - oraz stwarzają radio internetowe. 

Zadziwiająca historia strojenia 432Hz

Częstotliwość 432Hz jako częstotliwość strojenia instrumentów jest nieznacznie niższa od standardowej dziś częstości 440Hz. Badania prowadzone przez Marię Renold wykazały jednak, że -  w porównaniu ze strojem 440Hz - 90% słuchaczy preferuje brzmienie muzyki odtwarzanej na instrumentach strojonych w oparciu o 432Hz.

Dzisiejsza muzyka jest najczęściej odtwarzana na instrumentach strojonych z użyciem częstotliwości 440Hz, co zapisuje się A4=440Hz [tzw. Stuttgart Pitch]. Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna określa w normie ISO16.

Inflacja częstotliwości

W dawnych czasach, częstotliwość strojenia instrumentów była niższa niż dziś i różniła się w zależności od regionu. Przez lata obserwowano jednak stały wzrost częstości strojenia, co wynikało z jednego powodu: kiedy orkiestra nie może gra głośniej, jedynym sposobem zwiększenia odczuwalnej głośności jest właśnie zwiększenie częstości strojenia. Wyższe dźwięki brzmią bowiem głośniej i ostrzej.

W erze baroku najczęściej używano strojenia A=415Hz, ale w spotykano stroje tak wysokie jak A=465 [Wenecja, XVII wiek] lub tak niskie jak A=392 [Francja, XVIII wiek]. We Francji używano zresztą kilka częstotliwości, które rosły wraz z upływem czasu: od 404Hz w 1680 roku do 435Hz w 1859. Popularne były też częstości 430Hz [strojenie klasyczne] i 435Hz.

W XIX wieku, włoski kompozytor Giuseppe Verdi próbował powstrzymać wzrost częstotliwości strojenia. Zasugerował wykorzystanie strojenia A5=864Hz [czyli A4=432Hz], koncertowego stroju nazwanego dziś ’strojeniem Verdiego’. W 1874 roku skomponował jednak requiem z wykorzystaniem standardowego stroju francuskiego A=435Hz. Potem podkreślał jednak, że dla orkiestry nieco wygodniejsze może być strojenie A4=432Hz. Mówi się przecież, że słynne skrzypce Stradivariusa zbudowane są dla stroju A=432Hz.

Dlaczego firma 432EVO wybrała strojenie 432Hz?

Na długo przed stworzeniem 432 EVO, pracujące dziś w firmie osoby dowiedziały się, że Geert Huinink [słynny duński kompozytor współpracujący z DJ Tiesto] wykorzystywał strojenie 432Hz. W tamtym czasie DJ Tiesto był na absolutnym topie, kwestia specyficznego strojenia wzbudziła więc ciekawość.

Podczas pracy w Klinkt Beter, rozpoczęto testy różnych sposobów konwersji muzyki - różnych gatunków - zapisanej w oparciu strojenie 440Hz na stój 432Hz. Przeprowadzono też testy odsłuchowe: spośród 60 słuchaczy, 58 uznało brzmienie testowych ścieżek 432Hz za lepsze niż oryginały nagrane w 440Hz.

W internecie można znaleźć wiele blogów i filmów poświęconych strojeniu 432Hz. Lepiej jednak trzymać się faktów: badania pokazują, że brzmi lepiej. Potwierdzają to również sami muzycy. Co więcej, okazuje się też, że strojenie 432Hz ma pozytywny wpływ na zdrowie.

Udowodnione w testach i potwierdzone przez muzyków - 432Hz naprawdę brzmią lepiej

W swojej książce ’Intervals, Scales, Tones and the Concert Pitch C3=128Hz’  Maria Renold przedstawia rezultaty testów, w których 90% spośród dwóch tysięcy uczestników preferuje brzmienie orkiestry strojonej w oparciu o 432Hz w porównaniu z 440Hz. Badana grupa słuchała na żywo prawdziwej orkiestry używającej prawdziwych instrumentów. Rezultaty te są zgodne z testami prowadzonymi przez firmę 432 EVO,  choć objęły one mniejszą grupę słuchaczy: 58 z 60 osób jako lepsze wybiera strojenie 432Hz.

Jazz Profilactica

Debiutancki album Tick Tock zespołu Jazz Profilactika został poddany konwersji do 432Hz metodą stosowaną przez  firmę 432 EVO a następnie zaprezentowany muzykom zespołu. Oto, co powiedzieli: ’Dlaczego wybieramy niższe strojenie? Najkrótsza i najprostsza odpowiedź brzmi: ponieważ brzmi lepiej. Porównaliśmy brzmienie wersji 432Hz i 440Hz na wielu systemach. Od urządzeń przenośnych po elektronikę stricte high-endową [w tym kolumny elektrostatyczne Martin Logan oraz zestawy KEF i PSB]. Strojenie 432Hz daje dźwięk lepiej osadzony w basowej podstawie, o cieplejszej średnicy i bardziej świetlistych i przestrzennych wysokich tonach.’

Więcej technicznych detali dotyczących omawianej kwestii można znaleźć w artykule Roela Worlda zatytułowanym ’Why using a lower pitch than the standard of A4=440Hz.’

Melody Gardot

Artystka wykorzystała strojenie 432Hz do nagrania albumu Currency of Man.  Mówi o tej muzyce: ’Zaczęłam eksperymentować z częstościami strojenia i badać, jak wpływają na ludzkie ciało. Podoba mi się bowiem idea, że słuchając określonych częstotliwości ludzie mogą się uspokajać, odżywać i regenerować. Pewnego dnia poprosiłam stroiciela fortepianów o zmianę ustawienia na 432Hz. Roześmiał się, ale po sześciu godzinach mogliśmy podjąć próbę ożywienia starego strojenia nazwanego przez niektórych „oryginalnym”. Nigdy później nie zmieniłam tego stroju swojego instrumentu. Czuję się z nim dużo lepiej. Muzyka jest pełniejsza życia. Barwy są głębsze. Kiedy gra cały zespół, słyszę dźwięki bardziej relaksujące, bardziej wciągające. Ponieważ każdy mój muzyk uwielbia to strojenie, zdecydowaliśmy się niczego nie zmieniać.’

Leszek Możdżer

Wspólnie z zespołem Holland Baroque, nasz pianista nagrał z użyciem strojenia 432Hz album Earth Articles. ’Od dłuższego czasu eksperymentuję z różnymi częstotliwościami strojenia. W tej chwili mój fortepian jest standardowo nastrojony na 432Hz. Niestety, bardzo trudno jest znaleźć zespół, który gra z tą częstotliwością. A tu proszę: muzycy Holland Baroque grają na starych instrumentach i głoszą, że 432Hz to najlepsza częstotliwość ich strojenia! Dziś słuchamy muzyki z dużo wyższym strojem [440Hz] niż w czasach Beethovena, Bacha czy Mozarta.’

Jakie są zalety strojenia 432Hz?

Strojenie 432Hz pozwala muzyce brzmieć cieplej, łagodniej, bardziej analogowo i bardziej relaksująco w porównaniu do ostrzejszego brzmienia strojenia 440Hz. Muzyki można słuchać dłużej i na nowo odkrywać swoją kolekcję.

W jaki sposób 432 EVO implementuje strojenie 432Hz?

Serwery 432 EVO przechowują zgrane płyty CD w postaci oryginalnej. Podczas kopiowania płyt za pomocą transportu Teac w trybie bit-perfect do muzyki nie są wprowadzane żadne zmiany. To samo dotyczy wszystkich innych plików przechowywanych w pamięci EVO. Zmiana strojenia odbywa się na bieżąco, w czasie rzeczywistym, podczas odtwarzania muzyki. Użytkownicy mogą wybrać tryb odtwarzania: konwersję do 432Hz [tryb fabryczny], wyłącznie upsampling lub tryb bit-perfect. Tryby te działają z każdą muzyką odtwarzaną przez serwer 432 EVO, niezależnie od jej źródła, którym mogą być również serwisy streamingowe [Tidal, Qobuz], radio internetowe i pliki.

Co na to nauka?

Przeprowadzone w 2019 badanie ’Music Tuned to 440Hz Versus 432Hz and the Health Effects: A Double-blind Cross-over Pilot Study’ [muzyka nastrojona na 440Hz i 432Hz oraz jej wpływ na zdrowie: podwójnie zaślepiony przekrojowy pilotaż] przeprowadzone przez D. Calamassiego i G. P. Pomponiego wykazało znaczące obniżenie rytmu serca i wzrost skupienia oraz satysfakcji po sesjach, podczas których słuchano muzyki nastrojonej na 432Hz.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31031095